کتاب دانشگاهی “نانو کاتالیست ها، کاربرد نانوفناوری در کاتالیزگری” از انتشارات کتاب دانشگاهی در سال ۱۳۹۷ به تالیف دکتر سعید صاحبدل فر، دکتر مهران رضایی و دکتر فریدون یاری پور شد به طوری که این کتاب در حال حاضر یکی از رفرنس های اصلی تدریس در رشته مهندسی شیمی دانشگاه های کشور شناخته می شود.
از اینرو در این شماره از فصلنامه سرو ماندگار با آقای دکتر فریدون یاری پور به عنوان یکی از نگارندگان این کتاب ماندگار و رییس گروه پژوهش های کاتالیستی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی درباره آخرین وضعیت صنعت کاتالیست کشور مصاحبه ای داشتیم که شرح آن در ادامه آمده است.
سند به روزرسانی شده صنعت کاتالیست، راهگشای تصمیم سازی آینده صنعت نفت
شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی یکی از پژوهشکده‌هایی است که در زمینه فرایند، کاتالیست و مواد شیمیایی و صنایع پایین‌دستی پلیمر در حال فعالیت است. بنده نیز باتوجه به تخصص و رشته تحصیلی ام که در زمینه کاتالیست‌ها است از سال ۱۳۸۰ در شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی و در حوزه کاتالیست فعالیت‌های خود را آغاز کردم. از آنجایی که کاتالیست به عنوان قلب رآکتورها درنظر گرفته می‌شود، این کالای استراتژیک از میزان مصرف بالایی در صنعت نفت، گاز، پالایش و نیز بخش پتروشیمی برخوردار است؛ ما نیز در پژوهش و فناوری پتروشیمی اخیرا سند کاتالیست کشور را به روزرسانی کرده ایم که سندی ماندگار در این حوزه به شمار می رود. با توجه به اطلاعاتی که در سال ۱۴۰۱ در این حوزه جمع‌آوری کرده ایم، در حدود ۳۷ هزار تن از نظر میزان تناژ، مصرف کل کاتالیست‌های مورد نیاز در صنعت نفت براورد شده است. که اگر بخواهیم یک تقسیم‌بندی نیز انجام بدهیم نزدیک ۱۸ هزار تن کاتالیست در صنعت پتروشیمی و ۱۳ هزارتن انواع کاتالیست در صنعت پخش پالایش مصرف می شود همانطور که مشخص است، بخش عمده مصرف کاتالیست در این دو صنعت می باشد. از لحاظ مالی نیز اگر بخواهیم بررسی کنیم نزدیک به حدود هزار و ششصد میلیون دلار در سال در این صنعت گردش مالی وجود داشته که بخشی از آن توسط شرکت‌های داخلی تولید و به بازار مصرف ارائه می شود.
متأسفانه علی رغم اینکه زیرساخت‌های دیگری برای تولید در داخل کشور برای بخشی از کاتالیست های وارداتی وجود دارد اما هنوز تولید آنها اتفاق نیافتاده است. که بایستی اندیشمندان و صنعتگران به این فکر بیفتند که با تلاش‌هایی که خواهند داشت بتوانیم شاهد داخلی سازی بخش اعظم دیگری از این صنعت باشیم.
آینده ای خوش در انتظار صنعت کاتالیست کشور خواهد بود
شرکت نفت و گاز سرو به عنوان یکی از شرکت‌های پیشرو و جزء اولین شرکت‌هایی بود که در بومی‌سازی صنعت کاتالیست وارد شد و با توجه به شناختی که مجموعه ما از دهه ۸۰ با این شرکت داشته است، به نظر بنده شرکت سرو یکی از بهترین شرکت‌های فعال در زمینه داخلی‌سازی کاتالیست بوده است.
با توجه به فعالیت‌هایی که این شرکت از گذشته انجام داده و به مرور آنرا توسعه و افزایش داده است، قطعاً آینده‌ای خیلی خوبی برای این شرکت متصور هستم که امیدواریم در آینده نزدیک نیز بتواند بخش زیادی از کاتالیست‌هایی که در کشور نیاز است را تولید و با معرفی آنها به صنعت نیاز صنعت را نیز رفع نماید.