رهبر انقلاب اسلامی سال ۱۴۰۱ را سال «تولید؛ دانشبنیان، اشتغالآفرین» نامگذاری کردهاند و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری یکی از مهمترین جایگاههای دولتی است که نسبت مستقیمی با شعار سال ۱۴۰۱ دارد. می توان گفت یکی از مهمترین ویژگی های تولید دانشبنیان، بومیسازیِ تولید متناسب با مسائل جامعه و جدا شدن از فرهنگ اقتصاد نفتی است از اینرو دانشبنیان و خلاق بودن پیش از هر چیز، یک فرهنگ به شمار رفته و در هر بخشی باید مدنظر قرار بگیرد. لذا می توان بزرگترین وظیفۀ معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را تزریق نوآوری در ساختار دیوانسالاری کشور دانست.
کاتالیست همانطور که یکی از کالاهای استراتژیک مصرفی در صنایع فولاد، پتروشیمی و پالایشی به شمار میرود، نبود آن مشکلات عدیدهای را برای صنایع مادر کشور به همراه دارد. این محصول قبل از تحریمها با قیمتهای بسیار بالا و بدون خدمات پس از فروش به کشور وارد میشد. در زمان اوجگیری تحریم، شرکتهای اروپایی بیشترین بهره را از فروش کاتالیست در ایران کسب میکردند، اما با قریب به دو دهه فعالیت شرکت نفت وگاز سرو و مأموریتی که این شرکت در عرصۀ رفع نیاز به واردات کاتالیست از خارج و خودکفایی در این عرصه برای خود هدفگذاری کرده است، دانش کاتالیست در کشور نهادینه شده و متخصصان این شرکت به علم کاتالیست و چگونگی فعالیت آن در فرایندهای شیمیایی محاط شدهاند و مسیر بومیسازی برای توسعۀ سایر کاتالیستهای وارداتی بسیار روشن شده است. حال میتوان ادعا کرد که در این مسیر، سرو نهتنها توانست مانع خروج ارز از کشور شود، بلکه با موفقیت های کسب شده در حوزه صادرات کاتالیست توانسته ارز آوری نیز برای کشور داشته باشد؛ بهطوری که در طی سه سال گذشته شاهد صادرات کاتالیست در حوزۀ صنایع پتروشیمی، پالایشی و فولادی بوده ایم؛ این افتخار بزرگ متعلق به تمام حامیان صنعت کاتالیست بوده و این مسیر ریلگذاریشده باید همچنان ادامه یابد.
سرو در حوزۀ فولاد و پتروپالایش، بر اساس منافع ملی ورود یافت و توانست موانع بزرگی را که بر سر راه داشت، بهواسطۀ بهکارگیری دانش، حمایت از مصرفکنندگان و جلب اعتماد بهرغم وجود بسیاری از ناهنجاریها، پشت سر بگذارد.
در ابتدای راه افرادی با نگرش جذب منافع شخصی، سد راه شرکت و تولید داخل شده بودند، اما انتخاب مدیر عملگرا و نیروهای متخصص از سوی هیئتمدیره، سبب شد نهتنها شرکت سرو در میان تولیدکنندگان داخلی جای گیرد، بلکه با بومیسازی کاتالیست، سبب چرخیدن چرخ دو صنعت فولاد و پتروپالایش شود.
امروز با اقتدار میتوان عنوان کرد بخش کوچک کاتالیستسازی کشور، به صنعت کاتالیست تبدیل شده و سرو در این عرصه همانند بحث هستهای، حرفی برای گفتن در سطوح بینالمللی دارد. از این رو، شاهد سرعت رشد کسب دانش فنی و تجاریسازی کاتالیستهای موردنیاز فرایندها طی یک دهۀ اخیر هستیم.
نگرش ما در سرو پیش از آنکه منفعت شخصی باشد، به برجستگی مفاهیم توسعۀ پایدار صنایع و انتفاع جامعه، نزدیکتر است. در این مسیر هیئتمدیرۀ سرو نیز سعی کردهاند سود حاصل از فعالیتهای مجموعه را صرف طرحهای توسعهای کنند تا در عمل شاهد رشد تولید و اشتغالزایی در این مجموعه باشیم.
با تمامی این اوصاف، این مجموعه با باورهای خود و تلاش تمام پرسنل، پس از سالها توانست به صادرات کاتالیست در رقابت با شرکتهای مطرح جهانی دست یابد به طوری که این موفقیت را برای سه سال متوالی تکرار کند ؛ بهطوری که در ماههای اخیر شاهد صادرات انواع کاتالیستهای فولادی و پتروشیمی به خارج از کشور بودیم و بازارهای جدیدی از صادرات به روی محصولاتی با تکنولوژی پیشرفتۀ ایران باز شده است؛ امروز کاتالیست سرو در قاره های اروپا، امریکا و آسیا و در مجتمع های فولادی پتروشیمی و پالایشی در حال استفاده است.
این افتخارات مرا یاد خاطرهای میاندازد. در دو دهۀ قبل، زمانی که نمایندگان شرکت کاتالیستساز انگلیسی به ایران آمده بودند، ابتدا توانایی ایران در عرصۀ کاتالیست را نشدنی قلمداد میکردند، اما بعدها به توانمندی سرو پی بردند و متوجه شدند که این شرکت از مراحل ابتدایی عبور کرده و اکنون به شرکتی همتراز با شرکتهای اروپایی با قدمت ۲۰۰ساله تبدیل شده است. میتوان گفت شرکت جوان سرو، در عین جوانی دارای مهارت و تخصص ۲۰۰ساله است.
همانطور که صنعت کاتالیست کشور از تخصص دانشمندان نفت و گاز سرو بهرهمند شده است، به جرئت میتوان گفت، این شرکت در آیندهای نزدیک میتواند هزاران شغل ایجاد کند و با حمایت از نخبگان دانشگاهی، تعدادی دانشمند با تفکرات وسیع و افکار بزرگ را همراه با بالندگی وارد عرصۀ صنعت کاتالیست کند.
مجموعۀ دانشی نفت و گاز سرو حرکت روی مرزهای دانش و نرخ رشد کنونی را حفظ کرده است و با پیشگام بودن در نوآوری، پیشرو بودن در تکنولوژی و پیشتاز بودن در فناوری و دانش کاتالیست، حضور پرقدرت و رقابتپذیری در بازارهای جهانی در کنار برندهای بینالمللی خواهد داشت.